DEEL 9 - Literair meesterwerk

DEEL 9:
Literair meesterwerk

Africa, it will take a lot more to take me away from you!
Het literair meesterwerk zet zich voort; letters vormen zich tot woorden, woorden tot zinnen, zinnen tot verhalen en verhalen tot stille getuigen van deze reis. Mijn vingers razen als een wervelwind over de toetsen, in een dappere poging de golven van inspiratie op te vangen. Als in een judopartij waarin de malaria me in de houdgreep heeft, grijp ik over en ben ik klaar om de strijd met een onvervalste ippon te beëindigen. Nee, Afrika, er is meer voor nodig om mij uit te drijven...

A living legend: Philip Cocu
Ik ben weer terug op de avond in mei van het jaar 2005 waarop PSV het tijdens de halve finale van de Champions League in eigen huis opneemt tegen AC Milan. Onder aanvoering van Grootmeester Hiddink, zijn Generaal Cocu, m'n idool als voetballer, en hun eersterangs strijdmakkers Van Bommel, Gomes, Alex, Ooijer, Lee en Park leggen zij de Italianen het vuur aan de schenen. PSV is ontketend en speelt zonder twijfel haar meest indrukwekkende wedstrijd in de clubhistorie. Na een heroïsche strijd, waarin iedereen meer dan alles heeft gegeven, delven de mannen onterecht het onderspit. Milan was klaar voor de genadeklap, de finale lonkte, maar helaas kostte een momentje van onachtzaamheid PSV de kop. Volledig op en gebroken ondergaan de spelers een ongekende staande ovatie van het publiek, dat tranen van trots, ongeloof en verdriet in de ogen heeft staan. Memorabel tot op de dag van vandaag. Cocu en kornuiten beseffen het wellicht nog niet, maar zij zijn deze avond voetbal helden bekomen. Kort na de wedstrijd ontmoet ik Cocu in de spelerstunnel. De man is een wrak en we raken in gesprek.
T: “Dit was het beste PSV dat ik ooit heb gezien in mijn leven.”
C: “Maar het was niet genoeg...”
T: “Integendeel. Je hebt tienduizenden mensen tot eendracht gesmeden in een historische wedstrijd.”
C: “Milan moet zich schamen.”
T: “Dat doen ze. En jij, jij bent sterk genoeg hier snel overheen te komen.”
C: “Bedankt, man. En jij bent sterk genoeg de malaria te verslaan.”
T: “Komt goed. Oh, heb je er trouwens al over gedacht later de coach van PSV te worden?”
C: “Ik? Nee, mijn voetballende carrière is nog niet eens klaar.”
T: “Klopt, want over twee jaar bezorgt jouw treffer PSV op de laatste speeldag de landstitel, de vierde op rij. Daarna stop je met voetballen voor PSV, ga je nog een jaar in de woestijnbak voetballen om vervolgens trainers cursussen te volgen bij de KNVB en PSV. Voor daarna, bedoel ik. Je zou de nieuwe Hiddink zijn.”
C: “Ik zal er zeker over nadenken.”
Ik ontwaak uit deze maffe maar gave droom. Het oude, uitgerekte shirt, dat wel lekker zit, maar met slijtplekken waarmee ik me niet in het openbaar vertoon, ademt nu ook de stank van malaria. Ik trek het van mijn lijf, gooi het aan de kant en duik in de koffer het shirt op wat ik zoek: Cocu. Ach, ik moest toch weer een fris shirt aantrekken...

Different day, same food
“Wat mag het zijn?”, vraagt het meisje vanachter de vitrine, vol met snacks en blikjes fris.
“Doe maar een friet met, twee frikadellen, een portie bami, een hamburger van de plaat met curry en mayonaise, een kroket, een bami schijf en een milkshake aardb-, banaan!” noem ik op. “Bart jij ook iets...?”
Helaas, het is een illusie op achtduizend kilometer en honderd twaalf dagen van hier. Ik herstel nog van het pak slag van de malaria, maar mijn eetlust lijdt blijkbaar nergens onder. Als ik in een aflevering van Expeditie Robinson zou belanden, heb ik al mijn Robinson-geld over voor slechts één van het bovenstaande. Nee, in Dar es Salaam is het een andere dag, hetzelfde eten. Ughali, traditioneel eten, behoort niet tot mijn top duizend favoriete gerechten. De andere gerechten, dezelfde rijst, dezelfde vis, dezelfde bonen, dezelfde alles, dalen in de peilingen als een politicus betrapt op overspel. Binnenkort toch maar eens de supermarkt afsporen naar strohalmen tot het westen. Een boterham met pasta in de plaats van jam of pannenkoeken in plaats van rijst. Het is dat ik fatsoensnormen heb, maar anders had ik er een moord voor gedaan.

Walking down the boulevard of broken dreams..?
Dat gevoel overheerst bij me. De aanslag die de malaria op mijn conditie heeft gepleegd haalt mogelijk een streep door de wandeling naar de vrijheid; Uhuru-peak, het dak van Afrika, Kilimanjaro. Op dit moment maak ik me geen enkele illusie. Met de korte adem van een bejaarde kettingroker red ik het niet en met het aanvangende regenseizoen zijn het er de omstandigheden niet naar te trainen. De wandeling naar de top, een weg waarlangs je meerdere doden sterft. Malaria lijkt niet anders te zijn geweest. Het is vervelend vast te moeten stellen dat één droom, zij het vooralsnog voorlopig, aan diggelen ligt. Ach, ik kan het natuurlijk ook zo zien. Indien de Kilimanjaro er niet meer in zit, moet ik later nog een keer terugkeren naar Tanzania om het alsnog te doen. Hm'm, toch eens overwegen of ik Siem dan over kan halen...

Hello, my name is Tom, and I'm an addict..? Hell no, its talent
Eerlijk is eerlijk. De situatie hier duwt me er ook wel in. Op de eerste plaats is er een puzzelspel waar ik streef naar de winst. Stoor mij niet tijdens dit obsessief-compulsief ritueel, want anders moet ik overnieuw beginnen. Op een gedeelde tweede plaats eindigt Mario Kart DS met Worms, Open Warfare. Enerzijds Dry Bones in zijn kart door de hangende tuinen van Peach of langs de velden van chocola naar heroïsche zeges leiden, en anderzijds elkaar met bazooka's, granaten en shotguns het leven zuur maken, doet een mens waanzinnig goed. Het geeft me een zalig gevoel dat me keer op keer even mee lijkt te nemen naar een andere, betere bestaansdimensie en... Wat? Huh? Probleem, geestelijke verslaving, ontwijkgedrag, zeg je? Nee, het is niets van dat alles, het is gewoon dat ik aanleg heb mijn ziel te binden aan zaken die mij een beter gevoel geven. Ontkenningsfase? Pff, weet je, jullie zijn gewoon jaloers. Als je echt iemand zoekt met een probleem, praat eens met mijn reisgenoot. Hij lijdt aan een of andere geestelijke ziekte die hem doet denken dat hij malaria kan genezen door onophoudelijk Dr. Mario te spelen op zijn DS...

Ataraxia: Turtle and Donkey, part II
Zweef mee naar het land waar niet aan de essentie van het leven voorbij wordt gejaagd, waar het leven wordt geleefd zoals het behoeft; één met de natuur en in alle rust. Daar waar de natuur je de adem beneemt; velden en stroompjes en bossen verder dan het oog reikt. Vogels zwevend in de lucht, herten grazend in de vallei en vissen glijdend door de wateren. In Ataraxia, de wereld van zielsrust, vinden we langs de uitbundig begroeide oever van de rivier Schildpad en Ezel, verwikkeld in hun dagelijkse ochtendgesprek:

S: “Zeg, Ezel, geloof jij in God?”
E: “Maar natuurlijk, Schildpad, kijk om je heen. Al wat je ziet is door Hem geschapen! God is aanwezig in alles om ons heen.”
S: “Hm'm, in dat geval moet Hij wel erg machtig zijn...”
E: “Machtig zeg je? Nee, Schildpad, God is Almachtig.”
S: “Ik weet het niet, Ezel. Volgens mij is de Almachtigheid, die jij Hem toebedeeld, een paradox.”
E: “Hoe kan almacht tegenstrijdigheid bezitten, Schildpad?”
S: “Zie je dat steentje voor mij in de aarde?”
E: “Ja.”
S: “Volgens jou is dat steentje een creatie van God, nietwaar?”
E: “Absoluut.”
S: “Goed. Laat mij nu de paradox van Zijn Almachtigheid aantonen.”
E: “Hoe wil je dat doen, Schildpad? Met dat steentje?”
S: “Ja, met dat steentje. Luister maar naar mijn redenering.”
E: “Ik ben een en al oor...”
S: “Laat Hem een steen scheppen zo groot en zo zwaar dat Hij hem niet kan dragen.”
E: “Ik begrijp het niet.”
S: “Ik zal het je uitleggen, goede vriend. Als Hij inderdaad in staat is een steen te scheppen zo groot en zo zwaar dat Hij hem niet kan dragen, is Hij niet Almachtig.”
E: “Wel ja, Schildpad, daar heb je helemaal gelijk in. Maar bestaat God dan niet?”
S: “Wees gerust, Ezel, God bestaat alleen niet de Almachtige God uit de Bijbel.
E: “Maar als Hij uit de Bijbel niet de Ware God is, wat is dan de Ware God, Schildpad?”
S: “Ezel, je had gelijk toen je zei dat God vertegenwoordigd is in alles dat ons omringt. In het water, de lucht en de aarde. Zelfs in jou en in mij. God is Alles en Alles is God.”
E: “Klopt. Maar dat is nog geen goed antwoord op mijn vraag.”
S: “Inderdaad. Want om op die vraag een antwoord te geven, moeten we op zoek naar het antwoord op de vraag wat dan wel Alles en God is.”
E: “En het antwoord op die vraag is, Schildpad?”
S: “God is Alles, Alles is Energie, God is Energie, Energie is Liefde, God is Liefde, Alles is Liefde.”
E: “Nu redeneer je verder door en benader je het Ware antwoord, maar je hebt nog steeds geen écht antwoord gegeven op de vraag.”
S: “Scherp opgemerkt, Ezel. Daarin ligt overigens het mooie van God.”
E: “Hoezo?”
S: “We kunnen nog zoveel sluiers opzij schuiven in de zoektocht naar Zijn bestaan en Ware aard, maar Gods Ware handtekening zal altijd een volgende sluier verscholen blijven. God is ongrijpbaar en daarin ligt Zijn Kracht.”

Bound by the lies she left behind
Aan het eind van de middag wijst Bart me op het feit dat we Clerks nooit helemaal afgekeken hebben. Inderdaad, tijdens die film ging ik slecht om kort daarna naar het ziekenhuis afgevoerd te worden. 'Lukt het je nu wel zonder out te gaan?' vraagt de lolbroek. Ik durf de gok te wagen. Danté, Randal, Jay en Silent Bob laten me lachen zonder me slechter te gaan voelen. Daarna zetten we 'No country for old men' aan. In het begin van de film toont zich een zieke, moordende psychopaat op het toneel. Juist, deze gaan we kijken. Halverwege de film, de avond is inmiddels gevallen, laat malaria zich weer eens van haar verhitte kant zien en zetten we de film op pauze om onder ons klamboe te kruipen en te rusten. Met het vallen van de avond ondergaat Dar es Salaam een gedaanteverandering; de sfeer wordt killer, horror achtig haast; de krekels doen vijandig aan; de stank van malaria nog indringender; de onwetende moordenaressen komen tevoorschijn; en leugens en verbolgen gedachtespinsels nestelen zich tussen je oren en bekomen als geestelijke ketenen. Als ik nog maar net lig, is het al tijd om te gaan eten. Echt veel eten Bart en ik niet, we hebben geen eetlust en willen met een fles water rustig op bed gaan liggen, de aanval afweren op onze eigen manier.

In the arms of the angel
Na het eten, rond de klok van negen moet het zijn geweest, sluit ik mezelf op onder de klamboe. Ik lig te denken over hoe ik deze aanval het hoofd ga bieden, als bij wijze van antwoord mijn mobiele telefoon tegen mijn dijbeen trilt. Een bericht. Van mijn moeder. Haar woorden brengen me op het idee iemand te sms'en waarvan ik vermoed dat zij er wel raadt mee weet; Ellen, een vrouw die ik heb ontmoet tijdens mijn vorige stage. Al snel krijg ik bericht terug van haar: ze garandeert niks, maar begint meteen al vanavond en gaat ook de komende dagen haar best voor me doen. Ik heb het over reiki-behandelingen over een haast onmetelijke afstand. Het enige wat ik doe, is liggen, muziek luisteren en zo kalm mogelijk ademhalen. Of het door mijzelf komt, door Ellen of door iets anders, dat weet ik niet en dat interesseert me eigenlijk ook niet, maar ik ervaar een uur lang de meest aangename, ontspannen tintelingen in mijn lijf. In mooiere woorden waan ik me in de wiegende armen van een engel.

On four, she'll be flying out of the door
Even later bericht ik mijn bevindingen en vraag naar de hare, Ellen: benauwd, hoofd, arm en been. Het is de intrede van malaria die ze hier beschrijft. Ieder zijn mening hierover, dat weet en respecteer ik. Maar kijk hoe je er ook over denkt eens naar het effect dat het op mijn gemoedstoestand heeft; ik ben de rust zelve, de 'waarheden' zijn weer leugens en verbolgen gedachtespinsels en de malaria-storm is gaan liggen. En dat is de kern, waar het om gaat, het belangrijkste. De malaria dreigde weer even over te pakken. Nee, dat gaat niet door, ik kijk haar met een lach in de ogen aan, zie aan haar verwijde pupillen dat zij me begrijpt en knik eens begrijpend; ja, ik ben in alle rust, met de juiste muziek, het zuiverste water, het gezondste eten en zonder zorgen de allesovertuigende ippon aan het voorbereiden. Ik maak een deal met haar; on four...