DEEL 8 - Hoop en vrees

DEEL 8:
Tussen hoop en vrees

A little, true story on malaria
Ik citeer: “Malaria is een ernstige en soms zelfs dodelijke ziekte die in veel tropische en subtropische landen voorkomt. Er is geen vaccinatie mogelijk tegen malaria, maar u kunt zich beschermen tegen muskietenbeten door gebruik van muskietennetten of insectenwerende middelen. Bovendien kunnen malariatabletten werkzaam zijn, mits u ze volgens voorschrift inneemt ter bescherming. Het risico op infectie en op de werking van medicijnen – de gevoeligheid van de parasieten – zijn wisselend en aan verandering onderhevig. [...]Er is geen methode die volledige bescherming biedt. U moet altijd rekening houden met het potentieel dodelijke malaria tropica als u koorts krijgt, met of zonder andere symptomen, binnen een week na de eerste drie maanden – of in zeldzame gevallen zelfs later – na de laatste mogelijke blootstelling aan malaria...”

Poison burning deep inside my vaines
De zon baant zich een weg door plekken waar de zonnewering in gebreke blijft, weeft stralen van oplichtend stof in de lucht en zet de slecht geventileerde ruimte in een goudbruin licht. De broeierige hitte zet parelend zweet op mijn voorhoofd, de stank van malaria in mijn kraag raakt maar niet vertrouwd en ik voel me uitgeput. Ik vouw het Gele Boekje weer dicht; ik besef dat er mogelijk een zeer ernstig gif door mijn bloedbanen jaagt. De tekst staat ons niet aan. Bart en ik beseffen dat we zo snel mogelijk alle ins en outs van de ziekte moeten weten. Al kost het duizend euro aan belkosten, het gaat hier over een niet te onderschatten, ernstige ziekte en als ik uit alle adviezen opmaak dat mijn gezondheid in het geding is, maak ik wellicht de carnavalsoptocht nog mee. Ik ben hier onder een aantal voorwaarden, die als ze gaan gelden, de waarde van de stage tot een absoluut nulpunt reduceren; naast gezondheid denk ik aan familieomstandigheden. Nadere uitleg overbodig. We gaan bellen, informeren en concluderen...

Hope and fear; the truth lies in the middle?
De mensen hier maken zich niet zo ongerust, uit Nederland ontvangen we in eerste instantie informatie die er een beetje haaks op staat; mogelijk blijft het terugkeren, immer ongelegen en wellicht net zo hevig als de eerste aanvaring met malaria. Ze maakt een gezonde, jongeman zonder pardon met de grond gelijk. Ergens is het allemaal zo logisch. Malle Ria, slechts een vrouw kan zoveel macht op een man uitoefenen, geloof ik. Tussen de gesprekken door maken we de stand op, stellen we vragen op waarvan de antwoorden de beslissing maken tussen in feite twee mogelijkheden; blijven of gaan. Ik onderhoud contact met het thuisfront – Joost, pa en ma – en geef aan dat ook zij moeten informeren. De sluimerende gedachte dat het een ernstigere malaria kan zijn, niet dodelijk maar erg vervelend, dan verondersteld, houd ik echter voor me. 's Moeder heeft weet de diagnoses en gaat bellen met Dr. Musterd. Ik vertrouw de man en, weet je, als zijn advies aansluit op het zorgeloze van Brian, is het voor mij goed. Maar op dit moment weten we nog niks zeker en wachten we op meer informatie.

Home is where the heart is
Het is een in de menselijke ziel ingesleten waarheid die niemand – of hij het zal toegeven of niet – kan ontkennen; thuis is waar je hart ligt. Nee, het mijne ligt niet in Afrika, überhaupt niet in een land of een iets. Waar het wel ligt, weet ik. Dat wist ik al voordat ik naar Tanzania ging. Het mijne bevindt zich niet op één plek, maar verspreidt over velen. Deze plekken kenmerken zich door te zien, voelen, proeven, ruiken, horen en emoties te ervaren, door te denken, doen, bewegen, te ademen en te zijn, door af en toe hun gedachten naar Tanzania af te laten dwalen, een bericht te sturen of hun stem te laten horen. Dat bedenk ik me terwijl het nu niet lang meer duurt voordat ik telefoon uit Nederland krijg met doorslaggevende informatie...

Kamaaaaaaannn!!!
Moeders staan er om bekend zich het meest zorgen te maken om hun kind. Goed, deze absolute waarheid gezegd te hebben, is het effect van zorgeloze woorden van je moeder als volgt: “Kámaaaaaaaann!!!”Ja, het nieuws is goed, en weet je, het geeft me een energieboost in vergelijking waar tot elk medicijn een placebo is. Mooi om te vermelden is dat Bart op exact hetzelfde moment zijn overbezorgde schatje aan de telefoon heeft en haar dus ook goed nieuws brengt. Als bladeren in de wind. De meeste mensen kennen me als iemand die zich nauwelijks zorgen maakt, die amper boos of opgejaagd is te krijgen – ok, behalve in geval van spelletjes, ik wil winnen – en als iemand die makkelijk relativeert. Klopt allemaal, nog steeds, maar als je malaria hebt, moet je wel een naïeve dwaas zijn als je je niet even zo'n zorgen maakt dat je het tot de bodem uit spit. Devies: uitzieken, insectenwerende middelen, lariam en muskietennetten, oftewel, gooi die Hollandse onderschatting bij het grof vuil.

A rollercoaster; loopings, corkscrews and freefalls
De fases van een rit in de achtbaan, zonder te weten wat volgt. Dat is in mijn beleving de enige goede manier om vanuit mijn persoon het verhaal van de ziekte te illustreren. Alsof het de eerste keer is. Tropical Malaria is haar naam, zielen aan banden leggen haar faam. Ik sta vooraan in de rij van de achtbaan en word het karretje ingeduwd. Het dipje. De schouderbeugels klemmen zich vast om mijn schouders. Griep, onbehagen. Het optakelen is het ergste, het is de afdaling naar de kelder van de hel, waar malaria haar laatste masker afneemt. Het 'neergestegen' of 'omhooggedalen' moment te boven gekomen, kom ik op adem. Ontkenning van het voorgevoel dat de rit nu pas gaat beginnen. Overgave. Ik raas door loopings, kurkentrekkers en vrije vallen, terwijl het besef groeit dat ik aan het eind van de rit gezond en sterker dan tevoren uitstap. Zo zal het zijn, zo gaat het zijn. Als de ongewenste appendix van het acclimatisatieproces.

Don't mess with the best or die like the rest!
De rest van de dag brengen we zo rustig mogelijk door met lezen, muziek luisteren, schrijven – Ezel en Schildpad zijn in mijn geest geboren, lees verder – mieren opjagen en oorlog voeren met wormen. Ik had hem nooit moeten laten gaan... De last ant standing a.k.a. Arnie Schwarznegger is met een nieuwe krijgsmacht teruggekeerd. Onder het mom 'met zijn allen!' infiltreren dozijnen bataljons via scheurtjes en kiertjes onze kamer. En waarvoor? Een kopje thee waar toevallig een eetlepeltje suiker in geroerd is. Toegegeven, dat einzamsgefühl is bewonderenswaardig. Maar voor een kopje thee, dat ze niet eens mee kunnen nemen en waarin ze slechts kunnen verzuipen? Prima. Jullie moeten het zelf weten, maar als je klooit met de heerser onderga je net als je voorgangers de slachtbank. Met uiterste precisie laat ik de handdoek keer op keer op de marcherende mieren neerdalen. Met tientallen tegelijk leggen ze het loodje totdat het resterend grut het hazenpad neemt. Ik laat ze gaan, voor nu, in de veronderstelling dat zelfs mieren over een dergelijke mate van intelligentie beschikken dat ze inmiddels weten hoe de verhoudingen liggen.

Warum immer ich!?
“...Tommy, what's that gun doing in your trousers? For protection!? Against whom? The Germans...?” Je wormige manschappen Duitse kreten horen slaken terwijl ze oorlog voeren... Is het historische indoctrinatie dat mijn hersenen zodanig gespoeld heeft dat ik een natuurlijk verband leg tussen oorlog en Duits? Wellicht. Waarschijnlijk. Ik kan me er overigens niet schuldig om voelen. Geschiedenisleraren Jansen en De Reuver mogen wel ieder een schoen passen. Hoe dan ook, Bart en ik zijn weer in conflict met elkaar. Ditmaal vormt de noordpool het strijdtoneel en blaffen de wormen elkaar in het Duits allerlei verwensingen toe. Het gevecht is al meer gelijk dan voorheen, maar uit een 'best of drie' trek ik aan het langste wormeind. Wederom. En Bart? Wel, hij slaakt in navolging van zijn gevallen knapen de kreet: “Warum immer ich!?”

Ataraxia: Turtle and Donkey, part I
Zweef mee naar het land waar niet aan de essentie van het leven voorbij wordt gejaagd, waar het leven wordt geleefd zoals het behoeft; één met de natuur en in alle rust. Daar waar de natuur je de adem beneemt; velden en stroompjes en bossen verder dan het oog reikt. Vogels zwevend in de lucht, herten grazend in de vallei en vissen glijdend door de wateren. In Ataraxia, de wereld van zielsrust, vinden we langs de uitbundig begroeide oever van de rivier Schildpad en Ezel, verwikkeld in hun dagelijkse ochtendgesprek:

S: “Zeg, Ezel, wat vermenigvuldigt zich als je het deelt?”
E: “Schildpad toch, wat praat je paradoxaal, iets kan niet vermenigvuldigen als je het deelt.”
S: “Ah, is dat zo?”
E: “Jazeker. Zie bijvoorbeeld dit takje op de grond. Als ik het takje breek, krijg ik twee delen. Samen zijn ze weliswaar één, maar in werkelijkheid heeft het zich niet vermenigvuldigt.”
S: “Ja, als je het zo bekijkt. Iets als een takje zal niet vermenigvuldigen als je het deelt.”
E: “Je kunt het niet anders bekijken, Schildpad. Delen en vermenigvuldigen zijn tegenpolen.”
S: “Ezel, zie je het water?”
E: “Ja.”
S: “Goed. En zie je het steentje voor mijn voeten?”
E: “Ja. Maar wat wil je daarmee zeggen, Schildpad?”
S: “Met het steentje en het water ga ik laten zien dat de paradox waar is.”
E: “Hm'm, volgens mij ben je dement aan het worden...”
S: “Nee, integendeel, let goed op. Ik ga het steentje delen met het water. Zie je hoe het in het water plonst en een kring veroorzaakt?”
E: “Ik zie het.”
S: “Goed. En zie je wat de kringen doen?”
E: “Ja. Ze worden groter en het worden er meer.”
S: “Inderdaad. Zie je nu dat ik gelijk heb?”
E: “Nee...”
S: “De kringen breiden zich uit...”
E: “Ah! Ze vermenigvuldigen zich!”
S: “Precies! Ik deel het steentje met het water en het vermenigvuldigt zich.”
E: “Goed, Schildpad, je hebt gelijk. Maar dan is me nog een ding onduidelijk.”
S: “Oh? Wat dan?”
E: “Wat is het nu dat zich vermenigvuldigt als je het deelt.”
S: “Geluk, mijn beste vriend, geluk.”

In this sweet madness there's both glory as sadness
Nacht. Op deze plek wordt op dit uur niet meer gevlogen en dus is de hemel een blauwig zwart waar her en der sterren en flarden van wolken over uitgestrooid zijn, zonder lange strepen uitlaatgassen of lawaaiige helikopters om de schoonheid ervan te verpesten. Ik lijd en geniet in stilte, want in deze gekkigheid wisselen glorie en neerslag zich in hoog tempo af. Ter illustratie: het ene moment voel ik me als een man die door een zware doses alcohol, en drugs, en talloze achter zich verbrande bruggen in een uitzichtloze situatie is gebracht, en het andere moment voel ik me als een verstrooide doch gelukkige man die vaak vergeet te eten, in de veronderstelling leeft dat Paris Hilton een plek is om te overnachten en meent geld te hebben zolang hij nog een overschrijvingsformulier in zijn giroboekje ziet. Verdwaald in slaapdronken toestand maar op de weg terug, besef ik dat 'everyone I can't leave behind' op dit moment mogelijk naar dezelfde sterrenhemel zit te kijken. Ik voel me als de tweede man en ben vastberaden me zo te blijven voelen. Ik glimlach, laat Four weer toe, tel zwijgend mee tot vier en voel het lamme, zieke gevoel op witte vleugels weggedragen worden, de vergetelheid in. De wens is de vader van de gedachte? Wellicht, maar maakt dat eigenlijk iets uit?

Odi et amo
Ik haat en ik heb lief, ze komen samen in een onnozele paradox; ik geniet van de dalen. Voor nadere uitleg kunnen Schildpad en Ezel mogelijk in de toekomst benaderd worden. Tanzania heeft me al memorabele pieken en dalen gegeven. Beiden hebben hun charme. Malaria is een waarschuwingsschot dat Bart en ik – net als Amerika na 09/11 – in een uiterste staat van paraatheid, met een vleugje paranoia, heeft gebracht. Ik smeer insectenwerende lotion op onbedekte plekken huid, sluit de klamboe, ga het net na op gaten die er niet horen en plak ze dicht met sport tape. Goed. Ik lees enkele bladzijdes uit een leesboek, pen nog wat gedachten neer op papier, luister muziek vanaf mijn iPod terwijl ik door het fotoboek blader en tegen middernacht knip het hoofdlampje uit om te gaan slapen. Ik focus me op een rustige, lage buikademhaling en weer diverse zweet uitbraken af. Dan ontvangt mijn mobiele telefoon en aantal berichten met beterschaps- en sterktewensen. Ik beantwoord ze allemaal, een voor een, want ik waardeer ze. Ook Danny en Aukje sturen bericht, wat me ertoe aanzet om nog maar een keer dat ene inmiddels makkelijk te raden nummer op te zetten...