DEEL 29: Triomf

DEEL 29:
Triomf

Background music for reading (www.youtube.com)
Tijdens het lezen is het luisteren van onderstaande muziek aanbevelenswaardig.
1. Up where we belong – Joe Cocker
2. Little Green Bag – George Baker
3. Goodnight Saigon – Billy Joël

Never regret anything in life you did that made you smile
Waaraan meet jij de kwaliteit van je leven af? Levensjaren, carrière of aantal vrienden misschien? Niets van dat alles kan mij bekoren. Hoeveel dagen mijn hart slaat, doet er niet zozeer toe, het is wel belangrijk doch ondergeschikt. Carrière maken, als een individualistisch obsessief-compulsief ritueel, doet me niks. Als iemand daar zijn of haar voldoening uithaalt, mijn zegen heb je, maar in mijn ogen ontwijk je dan hetgeen dat zoveel dichter bij de essentie van het leven ligt. Volgens mij. Vrienden, net zo prachtig en praktisch om er veel te hebben als dat het een sociale last kan bekomen en daarmee erg onpraktisch. Net als levensjaren is het weliswaar belangrijk maar ondergeschikt. Waaraan dan? Wel, de kwaliteit van mijn leven meet ik af aan het aantal keer dat ik mijn breedste glimlach op kan zetten en aan alle momenten waarop iets, groot of klein, me de adem ontneemt. Betreur nooit en te nimmer al dat je gedaan hebt in het leven dat je aan het lachen heeft gemaakt en probeer van alles de goede intentie te zien en het mooie dat erin besloten ligt. Zelfs in het allerkleinste. Want daar ligt de ware triomf van het leven.

No lonely heart
Net zo een man bekomen als Brian. Dat is een bewonderenswaardiger streven dan carrière maken. Wat ik tegen carrière maken heb? Ach, niet zoveel hoor, maar ik tracht mijn standpunt meer kracht bij te zetten door de huidige mode tegen het scheenbeen te trappen. Niet meer, niet minder. Sterven als een alom geliefd en gerespecteerd mens of lang genoeg leven totdat de tand des tijds haar grap uithaalt en je er als een dwaas uit laat zien die bovendien eenzaam is? Dat is de vraag, niet volgens Shakespeare maar volgens mij. Nee, dat laatste ga ik niet laten gebeuren, want eenzaamheid is erger dan de dood, geloof ik. In tegenstelling tot de dood vrees ik eenzaamheid wel. Wie niet eigenlijk? Het ligt niet in de aard van mensen om eenzaam te zijn, integendeel, het ligt in de aard van mensen om banden te kweken. Een steeds individualistischer wordende samenleving druist hier niet zozeer tegenin maar kweekt wellicht vaker banden voor eigen gewin dan eigenlijk goed is. Een man als Father Brian zal, ondanks dat hij geen kinderen en vrouw heeft, nooit eenzaam zijn. En de reden waarom dan wel niet is zowel simpel als bijzonder. De mensen hier zouden dat namelijk nooit laten gebeuren.

Unforgettable handshake
Al voordat een redelijk gezond mens de ogen zou moeten openen, zit ik al op de rand van het bed. Kwart voor zeven in de ochtend. Er zit meer slaap dan oog in mijn ogen lijkt wel. Ik wrijf; gekleurde vlekken spatten uiteen voor mijn ogen en geometrisch wiskundige vlakken waarvan ik het bestaan nooit had kunnen vermoeden vormen zich zonder enkele moeite en sneller dan mijn grafisch rekenmachine kan verwerken. Een kwartier later zit ik slaapdronken op de achterbank van de jeep en hobbelen we langzaam maar zeker naar de kustlijn, naar Saint Joseph. In de heuvelen van Kibangu pikt de priester een vrouw op die een heel eind met ons mee lift. Daardoor kom ik in het midden te zitten, een krappe en uiterst penibele situatie voor iemand met tamelijk lange benen. Aan de hel komt uiteindelijk een einde en ik zet dankbaar voet op het al bijna smeltende asfalt voor het enorme priesterhuis. Vandaag ga ik de hand schudden van een van de meest invloedrijke en bekende personen in Tanzania en Oost-Afrika. Zijn gezicht heb ik meerdere malen in zowel nationale als internationale kranten zien staan; de Garnaal – zou Samson van Gert zeggen – maar nee, ik bedoel natuurlijk de Kardinaal. Vlak voordat we zijn vertrek op de eerste verdieping binnengaan, ontvang ik van zijn assistent – die Bart aanziet voor de garnaal – een enorm pakket. Het overlevingspakket van mijn ome Gerard en tante Marjo uit Nederland is aangekomen. Snoep! Juistem. De in wit gordijn, pij of jurk gestoken man met groot, gouden kruis op de borst dat er geen misverstand over laat bestaan wie hij is en wat hij voorstelt in deze wereld, is even van mening dat het pakket een geschenk aan hem is. Neen, sorry vriend, maar daar moet ik je toch echt teleurstellen. Hakuna shida. Ik schud hem de hand, stel me voor in zijn tong, feliciteer hem met zijn zilveren jubileum en leg in het kort uit wat ons blanken hier brengt. Ter plekke ontvangen we zijn zegen voor het project. Kijk, Rolf, goed geregeld, nietwaar? Wat kan er nu nog mis gaan.

Banana pancakes
Waar Balkenende enkele jaren terug zijn skateboard stunt uithaalde om te laten zien dat hij graag dichter bij het volk wil staan – JP is een goede vent overigens – daar lijkt de Kardinaal daar geen enkele moeite mee te hebben. Ik test de beste man door hem te overvallen met 'mambo!', populaire straattaal. Een natuurlijk 'poa' rolt van zijn lippen. Alles is cool. We lachen. Nadat ik even later mijn naam en handtekening in onvervalst spijkerschrift in het boek van de kardinaal heb achter gelaten, nemen we afscheid van de aimabele man om in een vertrek op de begane grond van het gebouw een heerlijk ontbijt te nuttigen. Nergens een snee brood te bekennen, maar wel pannenkoeken. Of iets dat er erg op lijkt in elk geval. Dan is er nog thee en vind ik onder een schaal gekookte eieren. Ik besef me tijdens het eten dat de kamer van de kardinaal en het vertrek waarin ik nu zit slechts door een selecte groep mensen ooit van de binnenkant gezien wordt. Ergens voelt het alsof ik naïef de 'Oval Office' binnen wandel, de president van Amerika een hand geef en tussen neus en lip zeg dat er nu eindelijk iemand met een IQ boven de gemiddelde temperatuur in Nederland op wellicht de machtigste stoel ter wereld zit, om vervolgens weer even nietsvermoedend naar buiten te lopen. Weet je, ik denk dat Barack Obama dat net zoveel kan waarderen als de Kardinaal.

Keep on walking
In plaats van helemaal terug te gaan naar de universiteit laten Bart en ik ons afzetten in de stad, zodat we zelf nog een telefoon kopen – de andere is ook al kapot en mijn 'good 'ol swing' leeft nog steeds – en ergens in een internetcafé op het wereldwijde web gaan. De eerste taak is snel vervuld, winkel in en afrekenen, maar nu de stroom in grote delen van de stad plat ligt, is het een stuk moeilijker om internet te vinden. Zelfs met de hulp van een parkeerbeambte die met ons links en rechts het centrum doortrekt, lukt het niet. Net als we van de aardige jongeman afscheid hebben genomen valt mijn oog op een uithangbord aan de andere kant van de straat: internetcafé. We steken voorzichtig doch avontuurlijk de immens drukke tweebaansweg over, waarbij we een stuk over de middenberm wandelen, laveren tussen een bajaj en een taxi door en bereiken ongedeerd de overkant. Ik zie niets dat lijkt op een internetcafé en vraag aan een luierende taxichauffeur met een tandenstoker tussen zijn lippen waar het zich dan bevindt. Hij knikt in de richting van een smal steegje, zo een van nog geen anderhalve meter breed en waar links en rechts ventilatieroosters op uit komen en waar zich kleine winkeltjes met louche uitziende handelaren schuil houden. Ik bedank de man, die nog eens knikt en weer op de motorkap gaat liggen, met zijn gezicht in de zon en de tandenstoker als een speelbal voor zijn mond.

Burger and juice
We volgen de aanwijzingen door een smalle gang die ons uiteindelijk naar een kleine winkel met enkele computers leidt. In de steeg ruikt het naar rook, vis en ander halfgaar voedsel. Dat is niet zo vreemd want we zijn twee keukentjes voorbij gelopen. Helaas, alles is bezet en we moeten het over een kwartier nog een keer proberen. We vinden een verkapte McDonalds alleen dan minder luxe en ondanks het ontbijt van ongeveer een uur geleden neem ik toch een kleine hamburger en een sapje daarbij. Wanneer we weer terug komen bij het internetcafé blijkt dat we nog maar enkele minuten hoeven te wachten. Vervolgens gaan we effectief en efficiënt te werk; we zetten de informatie die Harry Kuijpers me heeft gestuurd op een USB-stick, schrijven op een paar mails een reactie en een kwartier later staan we alweer voor de drukke straat. Father Brian is nog in de buurt en komt ons weer bij Saint Joseph oppikken. Onderweg naar de kerk, het is vanaf waar we zijn een kleine tien minuten wandelen, kopen we The Guardian en een ijsje. Brian is er nog niet, waarschijnlijk een verkeersopstopping, denk ik, dat is in deze stad namelijk niet vreemd. Met de krant in de hand en zittend op de stenen trappen van de grootste en mooiste kerk van Dar es Salaam lees ik net hoe een minister in de stad waar ik ben met zijn slaperige hoofd in de vroege ochtend van gisteren een Bajaj met twee meisjes achterin heeft aangereden, beiden waren op slag dood, als Mwinyi en de priester het terrein opdraaien.

Strange but true
Hernieuwde kracht. Een vreemde gewaarwording die iedereen aan den lijve heeft ondervonden. Waar het vandaan komt, weet ik niet, maar het is te ontkennen noch te negeren. Net op het punt waarop je longen bijna uit elkaar klappen van inspanning, scoort je elftal een belangrijk doelpunt waardoor de wedstrijd kantelt, en warempel lijkt het alsof je ineens een extra long ingeplant hebt gekregen. Net wanneer je denkt dat het niets meer gaat worden, steekt geheel onverwacht iemand een licht op en warempel is daar een overvloed aan energie. Het is vreemd en ik heb geen flauw idee waar het vandaan komt. En toch is het zo. Bart kent op deze avond een dergelijk moment. Omdat we deze morgen zo vroeg uit ons bed zijn gegleden is hij nu erg moe. Hij gaat liever slapen dan een film kijken. Goed, dan kijk ik er zelf wel een. Geen probleem. Vlak voordat hij gaat slapen, belt hij zijn vriendin nog even op. Vijf minuten later bruist hij weer van de energie en schuift hij mee aan om een film te kijken.

The Hunting Party
Naarmate de film vordert, bevalt hij me steeds beter. Vroeger was ik geen fan van Richard Gere, daarvoor speelde hij mijns inziens te vaak in zoetsappige films. Maar hier vertolkt de beste man een ware glansrol als uit het lood geslagen oorlogsverslaggever, in oorlogsgebieden in het Oostblok, die uit is op niets minder dan wraak voor de brute moord op zijn vrouw en ongeboren kind. De motivatie van de man is emotioneel en zwaar, maar tegelijkertijd spelden de beelden allen tezamen het Westen – de Grootmacht en de Superieuren der Wereld – een hilarisch kritische noot op de borst. Het is niet alleen de vlekkeloze combinatie van drama en humor die The Hunting Party voor mij tot een topper maakt, maar zelfs het einde van deze film van Amerikaanse makelaardij kan mij bekoren, want in plaats van dat de Amerikanen uiteindelijk overwinnen, slaan zij een belachelijk figuur. En, ja, daar heb ik dan weer respect voor en daarin ligt wellicht de ware triomf van deze film.