DEEL 35: 4 April

DEEL 34:
4 April

Background music for reading (www.youtube.com)
Tijdens het lezen is het luisteren van onderstaande muziek aanbevelenswaardig.
1. Just Like Heaven – Katie Melua
2. I Have A Dream - ABBA
3. Listen To Your Heart – Roxette

Misunderstanding
Nachtbrakers met een slok teveel op en een dubbele, luide tong schieten links en rechts in het oog, ze volgen de gevels van D'n Bes en De Hopbel op weg naar een bed, misschien niet eens het hunne, waarschijnlijk niet zelfs in veel gevallen, de maan schijnt als plaatsvervanger van de zon haar zachte licht uit over de natte, weerspiegelende straten en het geronk van gepimpte schroothopen, die zelfs moeite hebben met de laagste drempel, voegt zich hieraan toe; Schijndel bij nacht. Er kopt iets niet, maar ik kan er de vinger niet op leggen. Volgens mij hoor ik hier nog helemaal niet te zijn of het moet zijn dat een zwart gat in mijn brein twee maanden heeft weggevaagd. Ben ik zonder afscheid te nemen van Brian weggegaan? Dan moet ik maar gauw terug, maar helaas, Kibangu is niet om de hoek bij Schijndel. Dan trekt de mist op en dringt het tot me door om zich als een dubbel gevoel in mijn maag te nestelen; het is een droom en ik ben nog niet terug in Schijndel. Nee, nog lang niet...

Fourth of April, never forget...
Als er een dag in het jaar is die ik onder geen beding mag vergeten dan is het vandaag, vier april. Nee, ik zie het doemscenario al voltrekken als ik het onverhoopt toch vergeet; 'gij doet oew eige was mar' en 'ouw trak'ment kunde noar fluite'. Dat laatste kreeg ik toch al jaren niet meer – niet dat ik iets tekort kom – maar het dreigement van de was is overtuigend genoeg op zichzelf. Mama is jarig en wordt vandaag... eehm, weer een dag ouder. Na een stevig ontbijt klim ik in de telefoon, ik bereik haar in de winkel, feliciteer haar en vraag haar me op mijn Tanzaniaanse nummer terug te bellen. Niet veel later voeren we een lang gesprek waarin van alles ter sprake komt. Op het laatst vertel ik haar over het ziekenhuis project van Brian en dat de laatste loodjes erg zwaar wegen; het einde is in zicht, maar het geld is op en daarom kan hij het benodigde meubilair niet aanschaffen. Zeer spijtig, want na zeven jaar van tegenslag en toch altijd weer doorzetten, mag Brian onderhand wel de kroon op het werk zetten. Ik vertel pa en ma over het 'hoe en wat' en ik ben blij dat ik welwillendheid en gulheid proef in hun stemmen.

The best rainy day ever
Zaterdag, vroege middag. Brian heeft het druk met de voorbereidingen voor Pasen en Bart en ik besluiten om in de stad een bezoek te brengen aan het museum. Terwijl we de heuvelen afdalen naar de taxi's belt mijn moeder vanuit Schijndel op. In plaats van op haar eigen verjaardag zelf een cadeau te ontvangen, wil ze Brian gelukkig maken en door wat ze zegt, weet ik zeker dat hij inderdaad gelukkig gaat worden. Pa en ma willen de aimabele priester een hart onder de riem steken en zijn laatste loodjes verlichten. Aanzienlijk, kan ik wel zeggen. Simpelweg fantastisch. Vanuit Nederland is het nauwelijks voor te stellen hoe welkom en hoe zeer hun bijdrage op prijs gesteld gaat worden. Doe je verwachting keer twee en dan nog eens in het kwadraat, dan benader je wellicht de euforie. Het is regenachtig vandaag, maar voor een dag van regen is het toch wel een belachelijk mooie dag.

Historical Museum
In de taxi blijf ik maar denken aan een getal: 25. Vijfentwintig. Vijf-en-twintig! De regen is voorbij als we op Samora Avenue uitstappen voor het nationaal museum in Dar es Salaam. Toegangsprijzen tot dergelijke gebouwen zijn vaak discriminerend en dat is hier niet anders. Ter illustratie: Tanzaniaanse studenten betalen 500 Tsh. en Blanke, buitenlandse studenten 2600 Tsh. Goed het is allemaal niet veel geld, maar het verschil is desalniettemin aanzienlijk te noemen. Oh ja, zo vertelt de snotaap in het loket, als we foto's willen maken dan moeten we 13.000 Tsh. extra betalen. Dacht het even niet. Zoals het ware Hollanders betaamt, struinen we door de gangen van het museum – toch wel indrukwekkend – en maken we overal foto's van. Het is een mengsel van jeugdigheid en gezonde brutaliteit. Affectief? Een uur of twee later lopen we weer richting de uitgang; we hebben honger en hebben het bovendien onderhand wel gezien daar binnen. Althans ik. De jongen van het loket wil onze camera controleren op foto's. Prima. Ik geef hem de camera en na wat klooien blijken er geen foto's op te staan. Bart fronst, ik knipoog samenzweerderig. De jongen wenst ons nog een fijne dag. Wanneer we verder lopen, vraagt mijn reisgenoot hoe de vork in de steel steekt. Ik steek mijn hand in mijn broekzak en laat de aap uit de mouw komen. Het SD-kaartje ligt in de palm van mijn hand. “Hoe... Wanneer?” vraagt Bart. Op het moment dat we de laatste zaal verlieten, had ik het kaartje uit de camera gehaald. Gewoon, voor het geval dat...

Hell's Kitchen
Gordon Ramsey, een van mijn idolen, zou het Chinese restaurant waar we onze lunch gaan nuttigen tot op de grond afbranden, maar ik heb honger en dan is alles prima. Een smalle gang met een trap naar beneden, als in een louche film waar louche types elkaar ontmoeten in louche ruimte om louche handelswaar te verhandelen, leidt ons naar een tamelijk keurige ruimte met tafeltjes. Ik neem een Coca Cola, maar die hebben ze niet, en dus krijg ik nep Cola (Light). Bart gaat voor soep en mixed grill, ik voor de Chowfan Pork Chinese; een bord noodles met varkensvlees en speciale saus. Enkele slierten blijken nog rauw te zijn maar toch laat ik het me goed smaken.

Obsession with happy endings
The Daily News verhaalt over films en de (onbegrijpelijke) obsessie van mensen om telkens weer met een goed einde te besluiten. Eerlijk gezegd is dat ook iets dat me onderhuids bezig houdt waar het aankomt op films. Toegegeven, films zijn vaak gebaseerd op fictie, soms op non-fictie met hier en daar wat fictie erin verwerkt. Je hebt SF, horror, thriller, komedie, drama, et cetera, maar waar films de realiteit pas echt loslaten is op het eind wanneer ze soms op wonderbaarlijke wijze op een happy end aansturen. Zo werkt het leven lang niet altijd. We worden omringd door meer dan genoeg voorbeelden die deze opvatting onderbouwen. Helaas. We leven in cirkels waarin elk eind een nieuw begin is en niet elk eind goed is.

Mbili bia baridi and rafiki Eduard
Nadat een taxi ons voor een euro of zeven terug naar de voet van de heuvelen van Kibangu heeft gestuurd, lopen we het laatste stuk omhoog. Het nummer 'vijfentwintig' blijft maar door mijn hoofd spoken, het is een goed spook overigens, een beetje zoals Kaspar. Halverwege de tocht komen we weer bij de 'duka kidogo' van onze rafiki die ons onderdak bood tijdens de hevige regen een week geleden. Terwijl de zon meer en meer territorium weggeeft aan de avond, zetten wij ons neer in de plastic stoelen van onze vriend. Hij is blij ons weer te zien, we nemen alle drie een Serengeti en raken in een heerlijk, los en lacherig gesprek waarin Engelse en Swahilische woorden zich tot zinnen vormen. Verbale communicatie is vijftig procent en non-verbaal de overige vijftig. En met een bier in de hand kom je hier door het hele land. Hij vertelt ons dat hij Eduard heet en hij laat ons zijn zoontje van pakweg vijf zien. Jammer genoeg is deze man van de straat, jongen van de gemeenschap, gescheiden van zijn vrouw. Maar dat mag onze pret niet drukken. Het is allemaal zo vrijblijvend en spontaan dat de sociale druk die mensen elkaar in Nederland opleggen ondenkbaar is. Dat bedenk ik me en dat voelt erg goed als we schaterlachend houdoe zeggen.

Sweet surprise
Dan is met het avondeten het grote moment eindelijk aangebroken. Father Brian zit aan mijn linkerhand en ik overweeg snel doch zorgvuldig de bewoordingen om het goede nieuws te brengen. Natuurlijk zeg ik het helemaal anders dan bedacht, maar het effect is er niet minder om. 'Oh my Gods' en 'Really's?' en 'I am so lucky' verlaten in onbepaalde volgorde, om en om, rap aan de priesters' tong. Ja, hij is intens gelukkig met het nieuws, het brengt zijn droom weer een stuk dichterbij. Geld is niet alles maar kan heel belangrijk zijn, vooral omdat het zo belangrijk is gemaakt in de huidige samenleving. Ook al drinkt onze rafiki bora (beste vriend) niet mee, we proosten op de verjaardag van mijn moeder – waarvoor Brian een zegenend gebed heeft uitgesproken voor het eten; dat ze nog lang en gelukkig mag leven en haar droom mag leven – en zeer welkome cadeau van mijn ouders. Daar heffen we graag en terecht het glas op. Wat is er nu eigenlijk nog mooier dan op je eigen verjaardag een hele gemeenschap verblijden?

Good ol' Schijndel
's Nachts vertoef ik weer in Schijndel bij familie en vrienden. Ik praat wat bij en lach nog meer. Het is goed, ook al weet ik dat ik droom. In zekere zin maakt dat het allemaal nog veel mooier want daardoor heb ik de macht iedereen te zien die ik wil zien: mijn ouders, mijn broer, de hond, neven, ooms en tantes en vrienden. Iedereen weet dat ik er nu maar even ben, enkele uren volgens de dol draaiende wijzers van de klok aan de wand – want zo gaat dat in dromen, tijd is niet helder weer te geven – die ik als wellicht net tien minuten beleef. Echter doet dat de pret niet drukken. Wanneer ik tussen slapen en waken zweef en ik weet dat de ochtend van Dar es Salaam met kerkkoren op de achtergrond me roept, neem ik afscheid van de dierbaren om een zondag van studiewerk door te maken.